LÀM SAO ĐỂ MÌNH DỄ DÀNG NÓI “KHÔNG!”

Cái bẫy mà những người mắc phải Hội chứng Người tốt luôn rơi vào đó là luôn nói “Có!” cho mọi yêu cầu từ người khác. Bởi vì họ sợ rằng người khác sẽ ngừng thích mình nếu nói “Không!”. Bằng cách nói có với tất cả mọi thứ, những người này lại trở nên bận rộn hơn với hàng tá công việc dang dở. Đến cuối cùng, họ trở nên kiệt quệ trước đống công việc tồn động đã nhận và cuối cùng là lại làm phật lòng người khác. Trong khi mong muốn của họ đó là người khác sẽ thích mình khi đồng ý với bất kì lời đề nghị nào, thật trớ trêu phải không?

Để tránh sự việc trên xảy ra, chúng ta cần đặt ra các giá trị cốt lõi, mục tiêu, ưu tiên của mình và dành thời gian cho chúng và nói không với những gì ảnh hưởng đến việc ta đạt được mục tiêu đặt ra ban đầu. Không tham việc nhỏ mà bỏ việc lớn, như vậy chúng ta sẽ gặt hái được những thành tựu tốt nhất cho bản thân.

Một điều quan trọng mà những người mắc “Chứng Nói Có” không nhận thấy đó là họ vẫn có thể nói ‘Không!’ trong khi vẫn duy trì được mối quan hệ tích cực với những người khác. Trên thực tế, chúng ta thậm chí còn có thể nói ‘Không!’ với mọi người mà vẫn khiến họ nghĩ rằng chúng ta là một người tốt tính. Nếu bạn gặp khó khăn khi từ chối người khác, dưới đây sẽ là một số hướng dẫn hữu ích cho bạn:

Đừng biến cá nhân hóa việc từ chối

Thay vì nói ‘Không!’ và tỏ vẻ bạn không thích người đó, hoặc nghĩ rằng việc họ nhờ là vô lý, hay lí do nhờ của họ dở tệ thì chỉ cần cho họ biết bạn đang đơn giản “tuân theo các quy tắc”. Vì thế hãy nghĩ ra một số quy tắc hết sức hợp lý có thể giúp bạn nói lời từ chối nhé, ví dụ:

• “Mình không thể dự tiệc cùng bạn vào tối Chủ Nhật được vì tối Chủ Nhật luôn là buổi dành cho gia đình rồi.”
• “Mình không thể quyên góp cho tổ chức từ thiện của bạn được. Vì gia đình mình đã quyết định dành số tiền từ thiện của mình cho Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ rồi.”
• “Mình cảm ơn vì bạn đã mời nhưng mà mình bị dị ứng nặng với bia rượu.”

Hãy cho họ biết bạn rất muốn đồng ý

Việc cho ai đó biết rằng bạn thông cảm với yêu cầu của họ nhưng vẫn không thể đồng ý với lời nhờ vả của họ sẽ làm dịu đi sự thất vọng khi bạn từ chối.

• “Tôi rất muốn thuê bạn – bạn có tính cách phù hợp với vị trí này. Nhưng bên Công ty đã chốt một ứng viên nội bộ và người đó đi vào làm việc từ hôm trước rồi.”
• “Sẽ là một vinh dự lớn khi được phát biểu tại hội nghị của các bạn. Tôi luôn rất thích khi được tham dự hàng năm và luôn bị ấn tượng với các bài thuyết trình. Nhưng tôi vừa có quá nhiều dự án phải hoàn thành mất rồi.”

Hãy cho họ thấy bạn đã cân nhắc kỹ trước khi từ chối

Bị từ chối cũng sẽ rất tổn thương nên bạn hãy cho người đó thấy rằng bạn đã dành thời gian để cân nhắc thật kĩ yêu cầu của họ trước khi từ chối để an ủi họ nhé.

Ví dụ, bạn có thể nói như sau: “Đây là một kế hoạch rất thú vị. Chị thực sự thích cách em trình bày về việc phát triển sản phẩm này – rất có tiềm năng. Nhưng bây giờ thì Công ty đang tập trung hơn vào việc mở rộng thị trường hơn.”

Đưa ra lời an ủi

Nếu bạn không thể hoàn toàn chấp nhận yêu cầu của ai đó, hãy nghĩ ra cách bạn có thể làm để giúp đỡ.

• “Mình không tham gia buổi tiệc hôm đó được, nhưng mình xin ủng hộ một thùng bia nhé.”
• “Ngay bây giờ thì mình không giúp bạn làm bản kế hoạch này được, nhưng chiều mai thì mình có thể cùng bạn xem qua để giải quyết các vấn đề còn tồn đọng được không?”

Cho họ thấy rằng sự ‘từ chối’ của bạn là vì lợi ích tốt nhất của họ

Bạn có thể giải tỏa chút khó do từ chối bằng cách cho người đó thấy rằng dù sao thì việc có bạn giúp đỡ cũng sẽ không mang lại lợi ích gì cho họ.

• “Bài viết của bạn lúc nào cũng lên top tìm kiếm hết. Ngay cả khi tôi có thể có thời gian để viết một số bài cho bạn thì chúng cũng sẽ không đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng mà mọi người muốn đọc khi nghĩ đến bạn.”
• “Giờ em đi theo sếp cũng không ổn lắm sếp ơi, em bị dị ứng nặng với cồn nên không uống thay sếp được đã vậy còn chưa có bằng lái, tí hồi sếp về mắc công lại phải chở em. Phiền sếp lắm ạ!”

Nói “không” bằng cách giúp người đó “nói không với chính mình”

Các nhà thiết kế web, thợ cắt tóc và các nhà sáng tạo khác thường gặp rắc rối khi khách hàng yêu cầu một sản phẩm mà những người có chuyên môn như họ biết chắc nó trông sẽ không đẹp hoặc không tốt. Nhưng nếu ngay lập tức từ chối những đề xuất đó, khách hàng có thể trở nên tức giận và phòng thủ. Nên thay vào đó, hỏi về mục tiêu của họ và sau đó cho họ biết lý do tại sao những đề xuất của họ không giúp họ đạt được mục tiêu đó sẽ có ích hơn.

• “Nếu bạn đang muốn có một giao diện đơn giản và tươi sáng trên trang web của mình, thì những hình cầu vồng trong nền này sẽ làm rối giao diện hình người dùng đấy. Hay để mình cho bạn xem một số mẫu web khác có thể phù hợp với thiết kế bạn đang tìm kiếm hơn nha.”
• “Bạn có một đôi mắt đẹp nhưng nếu cắt mái theo kiểu bạn muốn sẽ che mất vẻ đẹp đó đấy nha.”

Hãy cho họ biết điều gì sẽ xảy ra để nhận được sự đồng ý từ bạn

Hãy mở một con đường khác cho người cần bạn giúp. 

Ví dụ như: “Thầy không thể cho em điểm 10 trong bài luận lần này được. Nhưng em lần này làm rất tốt rồi. Lần tới, hãy thêm những luận điểm sắc bén hơn và nhiều số liệu hỗ trợ hơn thì chắc chắn điểm của em sẽ được cải thiện đó.”

Để lộ những lỗ hổng trong yêu cầu của họ

Nếu ai đó đề xuất với bạn với một ý tưởng không đâu vào đâu bất kể có điều chỉnh nó như thế nào. Còn việc từ chối thẳng thừng cũng thì sẽ ảnh hưởng đến công việc của bạn thì thay vào đó hãy hỏi họ một số câu hỏi nhẹ nhàng phơi bày những lỗ hổng trong kế hoạch của họ. Giúp họ tự nhìn nhận rằng ý tưởng của họ là chưa thể thực hiện được và bạn đang giúp họ.

Ví dụ như khi nghe một ý tưởng lạc đề, không như mong đợi, bạn nên phản hồi như thế này: “Được rồi, ý tưởng của cậu cũng hay lắm, mà mình thấy thị trường của mẫu quần này hơi hẹp đấy, cậu có thấy vậy không?”

Chỉ cần nói “Không”

Hóa ra là – đôi khi bạn chỉ cần nói ‘Không!’. Nếu ai đó đang lãng phí thời gian của bạn và không tôn trọng bạn, bạn không cần phải nhẹ nhàng từ chối. Nói không với họ và tập trung vào việc của mình thôi.

Một lưu ý cuối cùng

Mặc dù những gợi ý này sẽ giúp bạn làm dịu đi những lời từ chối bạn nói ra, nhưng không phải lúc nào cũng nên dùng chúng như một thói quen. Vừa lịch sự và ấm áp, bạn cũng phải vững vàng và tự tin. Nói lời từ chối và giữ vững lập trường. Đừng để bất cứ ai khiến bạn cảm thấy tội lỗi khi quyết định nói không với họ. Không có gì đáng tự hào khi nói đồng ý, ngay cả với những công việc nhẹ nhàng nhất – đơn giản là vì bạn quá sợ hãi để nói không. Bởi bạn cần tôn trọng bản thân và đưa ra các quyết định phù hợp với các giá trị cốt lõi và ưu tiên của mình bất kể người khác nghĩ gì về bạn.

Trong môi trường công việc thì sẽ có nhiều điểm khác biệt. Và việc nói “Không!” với sếp là một nghệ thuật không phải ai cũng biết hay thực hành nó. Trong công việc, không phải lúc nào chúng ta cũng trong trạng thái sẵn sàng để nhận thêm nhiệm vụ mới từ sếp. Vậy nên ngay những lúc như thế, bạn cần nhanh chóng trình bày những lý do hợp lý để từ chối công việc sếp giao. Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn, hãy xem bài viết về nghệ thuật nói “không” với sếp nhé. Hy vọng sẽ có nhiều thông tin, kiến thức hữu ích cho bạn!

Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết này! Cùng 9soul tìm hiểu nhiều kiến thức thú vị hơn nữa về chủ đề tâm hồn và giao tiếp thông qua các bài viết chuyên mục Nuôi dưỡng tâm hồn nhé!

Bạn muốn rèn luyện kỹ năng giao tiếp thuyết phục và đầy cảm xúc? Tham khảo Khóa học Public Speaking – Thuyết phục và Cảm xúc để khám phá những kiến thức và mẹo hay để tự tin và thoải mái khi giao tiếp nhé.