CẨM NANG NHÚT NHÁT 101

Trước khi bắt đầu, bạn hãy xem thử có tình huống nào dưới đây mà bạn nghe quen không nhé?

Tình huống 1: Có một cô gái bạn gặp trong bữa tiệc liên hoan cuối năm mà bạn thấy rất thu hút. Bạn muốn biết rõ hơn về cô ấy, nhưng thậm chí chỉ nghĩ đến việc nói lời chào thôi cũng khiến bạn bồn chồn không yên.

Tình huống 2: Bạn đang ở cửa hàng tạp hoá và bạn nhìn thấy một đồng nghiệp đang mua sắm. Thay vì bắt chuyện và bắt đầu nói chuyện phiếm thì bạn lại quay đầu bỏ đi và làm mọi thứ có thể để tránh phải nói chuyện với người đó. 

Tình huống 3: Bạn đang ở một bữa tiệc và cố gắng hết sức để hòa nhập. Thế nhưng mà mỗi lần bạn mở miệng thì dường như mọi thứ bị chặn lại và bạn luôn cảm thấy khó xử. Cuối cùng thì bạn rời khỏi bữa tiệc và tin rằng mọi người nghĩ bạn là một người lập dị. 

Nếu bạn cảm thấy quen thuộc với những tình huống trên thì chắc chắn bạn luôn cảm thấy ngại ngùng và vụng về trong giao tiếp xã hội. Và bạn cảm thấy rằng sự nhút nhát sẽ như thế này luôn ám ảnh và cản trở bạn, nhất là khi phải tương tác trực tiếp với ai đó. Sau đây, chúng mình sẽ chia sẻ các mẹo dựa trên tâm lý học mà bạn có thể sử dụng để vượt qua sự nhút nhát của mình nhé:

Xây dựng nền tảng

1. Hãy bắt đầu từ những điều đơn giản: giữ bản thân thơm tho và sạch sẽ

Sự ý thức về vẻ bề ngoài có thể đẩy lùi sự ngại ngùng đi, và cách dễ nhất để bắt đầu là luôn giữ cho bản thân thơm tho và sạch sẽ. Vì những người hay ngại sẽ có tâm lý lo lắng về việc người khác chú ý đến vẻ bề ngoài của họ, nên việc trau chuốt là hết sức quan trọng.

Nếu bạn chú ý đến vẻ bề ngoài nhiều hơn một tí thì bạn sẽ thấy nó giúp ích rất nhiều trong việc gia tăng sự tự tin của bản thân. Bạn sẽ thể hiện bản thân khác biệt trong các tương tác của mình và có xu hướng bắt chuyện với những người bạn gặp.

2. Xây dựng sự tự tin từ khả năng làm chủ

Một cách gián tiếp khác để giảm lo âu xã hội là xây dựng sự tự tin của bạn thông qua việc thành thạo một số môn học hoặc kỹ năng. Thông thường thì sự nhút nhát nảy sinh từ cảm giác không có bất cứ thứ gì có giá trị để cung cấp cho mọi người. Có hiểu biết sâu rộng trong lĩnh vực nào đó sẽ giúp xoa dịu sự bất an này và khiến bạn cảm thấy chắc chắn hơn về bản thân.

Phát triển tư duy đúng đắn

1. Hiểu rằng nhút nhát là chuyện bình thường

Có một điều quan trọng khiến cho việc thay đổi sự nhút nhát trở nên khó khăn hơn. Đó chính là những người nhút nhát thường cho rằng đó là vấn đề mà chỉ một số người mới trải qua. Dẫn đến suy nghĩ là do họ có vấn đề. Thực chất thì hầu hết mọi người đều sẽ trải qua cảm giác ngại ngùng, vào một lúc nào đó trong đời. Ngay cả những người nổi tiếng cũng không ngoại lệ, thế nhưng mà họ vẫn có thể kiểm soát nó được.

Vậy nếu họ làm được thì bạn cũng vậy. Khi bạn hiểu được sự ngại ngùng là chuyện bình thường thì có lẽ vấn đề cũng sẽ không khó khăn đến vậy.

2. Quyết định rằng không sao cả nếu một số người không thích bạn (dù sao thì bạn cũng không thích một số người!)

Một phần của sự lo lắng và ý thức về bản thân trong giao tiếp xã hội bắt nguồn từ việc chúng ta muốn mọi người thích mình. Nếu ai đó không tìm thấy sự thú vị ở bản thân chúng ta, điều đó có thể khiến ta suy sụp, hoặc là khó chịu.

“Tại sao anh ấy không nghĩ rằng mình tuyệt vời?!” Và bạn bắt đầu cảm thấy là do bản thân mình có vấn đề. Nhưng không có ai là được yêu thích bởi tất cả mọi người; ngay cả những người nổi tiếng tốt bụng nhất như Jimmy Fallon hay Tom Hanks cũng có người ghét họ. Và điều đó không sao cả!

Tính cách của mỗi người khác nhau và tính cách của bạn sẽ không phù hợp với một số người. Vì có những người bạn cũng không thích mà! Bạn cũng đâu nghĩ rằng họ ghê gớm hay gì đâu đúng không, mà chỉ đơn giản nghĩ rằng “Đó không phải là mẫu người mình hợp”. Vì vậy, đừng quá lo nếu những người khác dường như không hiểu bạn nhé.

Thực hành

1. Khởi đầu nhẹ nhàng

Một cách tiếp cận phổ biến mà những người nhút nhát sẽ thực hiện để vượt qua sự lo lắng là thực hiện một số thử thách lớn như đi đến chỗ của một người phụ nữ xinh đẹp và bắt chuyện. Vấn đề với cách tiếp cận này là nếu bạn không thể giao tiếp một cách suôn sẻ thì nó sẽ chỉ gia tăng suy nghĩ là bạn nhút nhát và khó xử mà thôi. Vậy nên, thay vì đặt ra những mục tiêu lớn thì hãy đặt những mục tiêu nhỏ hơn. 

Đầu tiên, bạn chỉ cần cố giao tiếp bằng mắt với người khác nhiều hơn. Khi người khác hỏi bạn có đang gặp vấn đề gì không, hãy nhìn vào mắt họ khi bạn trả lời. Sau đó, hãy đặt một câu hỏi ngược lại cho người khác để biến sự tương tác thành hai chiều. Ví dụ như khi đi lấy cà phê hằng ngày, bạn có thể hỏi xem nhân viên pha chế có đang có một ngày vui vẻ hay không. Nếu bạn cần giúp tìm thứ gì đó tại siêu thị, bạn có thể hỏi một nhân viên tại đó. Cấp độ cao hơn, bạn có thể cố gắng thu hút mọi người bằng một số câu hỏi qua lại và bắt đầu một cuộc trò chuyện nho nhỏ.

Thứ hai, bạn hãy quyết định con người bạn muốn trở thành và bắt đầu hướng bản thân tới đó. Luyện cho giọng nói của mình trở nên hấp dẫn hơn, truyền tải sự ấm áp và thể hiện sức mạnh, tìm kiếm một hình mẫu về sự tự tin và tập theo để có nền tảng ban đầu và một tấm gương để bạn đối chiếu. Nhưng bạn hãy nhớ, trước tiên chỉ cần bắt đầu giao tiếp bằng mắt và đặt câu hỏi mà không cần lầm bầm thôi thì cũng là rất tốt rồi.

2. Vậy nếu như bạn thậm chí không thể giao tiếp bằng mắt với mọi người thì sao?

Điều này liên quan đến sự can đảm và bạn cần phát triển khả năng vượt qua nỗi sợ hãi của bạn. Vậy bạn nên bắt đầu với những thử thách thể chất hơn là những thử thách xã hội. Nếu bạn có thể chế ngự xu hướng trốn chạy nỗi đau về mặt vật lý, thì bạn có thể nỗ lực theo cách của mình để vượt lên chinh phục nỗi sợ hãi về nỗi đau cảm xúc.

Vì vậy, hãy biến những kỳ tích thể chất vất vả trở thành một phần thường xuyên trong cuộc sống của bạn. Thực hiện các bài tập HIIT hay tắm nước lạnh một vài lần một tuần. Trở nên thoải mái và có thể chất mạnh khỏe sẽ không tự động khiến bạn thoải mái khi giao tiếp xã hội, nhưng nó sẽ xây dựng sự tự tin của bạn và tạo nền tảng cho niềm tin rằng ý chí của bạn có khả năng chế ngự tâm trí sợ hãi.

Nhưng nếu bạn cũng không thể bắt đầu tắm nước lạnh thì sao? Bạn cần tăng cường ý chí và khả năng gạt bỏ nỗi sợ hãi, tìm cho mình một lí do để thay đổi là điều kiện tiên quyết cho mọi sự tiến bộ khác. Không có câu trả lời dễ dàng cho bất cứ việc gì đâu, “Làm hoặc không” chỉ vậy thôi.

3. Ngừng suy nghĩ về bản thân

Suy nghĩ kỹ một điều gì đó trước khi nói ra là một nguyên tắc vàng. Nhưng sẽ không tốt chút nào nếu bạn nghĩ nhiều đến mức không biết mình phải làm gì hoặc khiến bản thân bị căng thẳng đúng không. Đặc biệt còn là những điều mà người khác nghĩ về mình nữa chứ. Vậy làm thế nào để loại bỏ những suy nghĩ đó ra khỏi đầu và trở nên lành mạnh để giao tiếp?

Điều đầu tiên, khi bạn bắt đầu cảm thấy những dấu hiệu của sự lo lắng như bàn tay ướt đẫm hoặc bụng bạn rục rịch khó chịu, đừng tập trung vào chúng. Hãy tự nhủ bản thân rằng đây không phải là một mối đe dọa mà chỉ là phản ứng hết sức bình thường của con người thôi và chuyển sự tập trung vào khán giả/người nghe của bạn. Mà thật ra nhiều lúc, người khác có thể không nghĩ nhiều về bạn như bạn nghĩ đâu bởi vì họ cũng quá tập trung vào những suy nghĩ của riêng họ hoặc bàn tay ướt đẫm của mình rồi.

Một điều nữa có thể giúp bạn ngừng suy nghĩ về bản thân bất cứ khi nào bạn lo lắng về việc giao tiếp xã hội là tìm cách để phục vụ những người mà bạn đang ở cùng vào lúc đó. Nếu bạn đang ở một bữa tiệc và bắt đầu cảm thấy hơi lo lắng và tự ti, hãy nghĩ ra cách để khen người kia hoặc cách bạn có thể khiến họ cảm thấy thoải mái hơn. Hỏi xem họ có cần uống nước hay ăn gì không. Bạn có thể sẽ làm giảm ý thức tự giác của họ, đồng thời làm giảm ý thức của bạn. Vậy là hai bên đều cùng có lợi. Khi bạn càng tìm cách giúp đỡ người khác, bạn càng ít tập trung vào bản thân và những lo lắng, và bạn càng cảm thấy ít nhút nhát hơn.

4. Hãy kiên nhẫn

Sự nhút nhát là có thể thay đổi và bạn sẽ không để nó cản trở cuộc sống của mình. Nhưng thay đổi điều gì cũng cần có thời gian. Việc luyện tập để gia tăng sự tự tin có thể mất hàng tháng, thậm chí hàng năm để thành công. Dần dần, bạn sẽ thấy mình ngày càng bớt lo lắng hoặc khó xử khi giao tiếp xã hội.

Đừng quá vội vàng mong đợi trở thành một con bướm tự chui ra khỏi kén mà bay vào giao tiếp xã hội chỉ trong vài ngày. Hãy coi mọi tương tác xã hội như một trải nghiệm học tập. Khi mọi việc diễn ra kém suôn sẻ hơn bạn mong muốn, đừng tự hạ thấp bản thân mình, hãy nhún vai một cái, rồi tiếp tục và cố gắng làm tốt hơn vào lần sau nhé.

9soul hy vọng bạn sẽ thấy bài này hữu ích để cải thiện sự nhút nhát của mình. Chúng mình muốn nghe về sự tiến bộ của bạn trong giao tiếp lắm nên hãy bình luận cho 9soul biết với nhé. Và nếu bạn có bất kỳ lời khuyên nào khác đã giúp bạn vượt qua sự nhút nhát của mình, chúng mình cũng muốn đọc những lời khuyên đó nữa đấy.

Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết này! Cùng 9soul tìm hiểu nhiều kiến thức thú vị hơn nữa về chủ đề tâm hồn và giao tiếp thông qua các bài viết chuyên mục Nuôi dưỡng tâm hồn nhé!

Bạn muốn rèn luyện kỹ năng giao tiếp thật thuyết phục và đầy cảm xúc? Tham khảo Khóa học Public Speaking – Thuyết phục và Cảm xúc để trau dồi kiến thức, thực hành ngay và tiến bộ cùng nhau.

Bài viết tham khảo tại: Help for the Shy Guy: The Complete Guide to Overcoming Your Shyness – Bret và Kate McKay