SỞ HỮU THÔNG TIN KHÔNG ĐI KÈM VỚI SỰ HIỂU BIẾT

Chúng mình nghĩ bạn cũng đã nhận ra một chân lý. Rằng nếu chúng ta muốn chuyển thông tin thành hiểu biết và tri thức thì phải thông qua quá trình suy nghĩ. Bởi vì suy nghĩ là cốt lõi của con người chúng ta. Một người biết suy nghĩ đào sâu vấn đề thì tất nhiên cuộc sống cũng sâu sắc hơn. Ngược lại, người chỉ biết suy nghĩ nông cạn thì cuộc sống của họ cũng y chang suy nghĩ hời hợt của họ vậy.

Chúng ta thường không được dạy cách suy nghĩ. Đó là một kỹ năng mặc định từng cá nhân phải tự có mà không cần hướng dẫn cụ thể. Nhưng kỹ năng này lại cực kỳ quan trọng và có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của chúng ta.

Suy nghĩ ảnh hưởng đến kỹ năng phân tích vấn đề

Đây là một thử thách cho tâm trí của bạn trong thời gian còn lại của năm. Đó là việc cam kết tìm hiểu sâu hơn về các chủ đề tư tưởng hoặc kiến thức mà bạn quan tâm sâu sắc.

Trong cuốn sách Thinking Fast and Slow, Daniel Kahneman nói rằng chúng ta sử dụng hai phương thức tư duy chính để xử lý thông tin và đưa ra quyết định.

• Cấp độ tư duy thứ 1 là nhanh, trực quan, tức thời, vô thức, tự động và cảm xúc.
• Cấp độ tư duy thứ 2 là chậm, hợp lý, có ý thức, phản xạ, lý luận và cân nhắc.

Tại bất kỳ thời điểm nào, những suy nghĩ và hành động tích cực của bạn sẽ thay đổi tùy thuộc vào cách tư duy khi đó.

Suy nghĩ chậm, cân nhắc, tập trung và logic thường được áp dụng cho các vấn đề phức tạp.

Mặc dù suy nghĩ chậm thì đáng tin cậy hơn nhưng chúng ta hiếm khi dừng lại, suy ngẫm và đưa ra quyết định một cách chậm chạp. Bởi vì trong nhiều tình huống, phản ứng của chúng ta là tự động theo phản xạ, do đó cần phải trau dồi kỹ năng tư duy của bạn là vì vậy

Còn những người suy nghĩ nông cạn hiếm khi nghĩ xa hơn những điều mà họ nghe được. Họ lấy thông tin và chỉ biết nhìn vào những hậu quả đầu tiên. Họ cũng không có khả năng, và đôi khi quá lười biếng, để xem xét tất cả các khía cạnh của một vấn đề. Hoặc cũng không tìm hiểu, khám phá vấn đề một cách sâu sắc trước khi đưa ra phán xét hoặc quyết định.

Ấy vậy mà, những người suy nghĩ nông cạn thường tin tưởng mạnh mẽ rằng họ đúng. Họ cũng tin rằng họ có chiều sâu đằng sau ý kiến của mình, bởi vì ý kiến của họ dựa trên sự thật không thể chối cãi.

Khi bạn đào sâu thông tin hơn, bạn sẽ hiểu rõ hơn

Bạn so sánh các kết quả khác nhau. Bạn phân tích, mổ xẻ và đưa ra đánh giá sáng suốt dựa trên các mô hình tinh thần khác nhau. Đọc một cuốn sách hời hợt một lần và đọc một cuốn sách nhiều lần, ghi chú, tóm tắt các khái niệm nó sẽ khác nhau hoàn toàn.

Thế nên kết quả là, một người suy nghĩ nông cạn giải quyết một vấn đề bằng một giải pháp đã biết. Còn một nhà tư tưởng sâu sắc tiếp cận nhiều vấn đề từ các góc độ khác nhau.

Nghĩ xa hơn cấp độ đầu tiên

Trong cuốn Điều quan trọng nhất được soi sáng, Howard Marks đã giải thích rất hợp lý.

Tư duy cấp độ thứ nhất rất đơn giản và hời hợt, và hầu như ai cũng có thể làm được. Đây là một dấu hiệu xấu cho bất cứ điều gì liên quan đến nỗ lực vượt trội. Tất cả những gì nhà tư duy ở cấp độ đầu tiên cần là ý kiến về tương lai. Chẳng hạn như trong “Triển vọng của công ty là thuận lợi, nghĩa là cổ phiếu sẽ tăng giá.” Tư duy cấp độ thứ hai thì lại sâu sắc và rất phức tạp.

Có những người từ chối để tâm lý tham gia vào quá trình suy nghĩ. Họ tiếp nhận các sự kiện, số liệu thống kê và thông tin. Tuy nhiên, họ không bao giờ đặt câu hỏi về lý do đằng sau chúng hoặc nỗ lực phân tích những gì họ đã thấy, đọc hoặc được dạy.

Rào cản lớn nhất đối với sự hiểu biết sâu sắc là thành kiến xác nhận (tìm kiếm ý kiến, kiến thức và quan điểm xác nhận thế giới quan hiện tại của bạn).

Nhà tâm lý học nhận thức, Albert Bandura, lập luận:

“Mọi người có động lực cao để làm những việc giúp xây dựng giá trị bản thân. Vì vậy, mọi người biến những việc có hại thành những hành vi xứng đáng, đưa ra sự biện minh xã hội bằng cách nói uyển chuyển và những con số, phớt lờ những hậu quả lâu dài do hành động của họ gây ra.”

Thông tin mâu thuẫn tạo ra sự mất cân bằng trong cơ thể con người. Thông tin hỗ trợ niềm tin hiện tại của chúng tôi lại được khen thưởng ngược lại thông qua việc giải phóng dopamine.

Nếu bạn luôn tìm kiếm những ý kiến ủng hộ quan điểm của mình, bạn có thể cảm thấy bản thân tốt hơn trong thời gian ngắn, nhưng sẽ có tác động tiêu cực lâu dài và có thể ảnh hưởng đến những người gần gũi với bạn.

Những người suy nghĩ nông cạn thường bám vào cách suy nghĩ của họ một cách tuyệt vọng.

Họ từ chối cải thiện bản thân hoặc xem xét các mô hình tư duy, ý kiến, lập luận, nguyên tắc, khuôn khổ và khuôn mẫu khác đặt câu hỏi về nhận thức của họ về cuộc sống và cách sống nó.

Họ chủ yếu dựa vào kinh nghiệm hạn chế của mình (các lối tắt tinh thần giúp giảm bớt gánh nặng nhận thức khi đưa ra quyết định) với rất ít hoặc không có chỗ để cải thiện quá trình ra quyết định của họ.

Kinh nghiệm thực tiễn giúp chúng ta đưa ra những đánh giá nhanh chóng. Nhưng đôi khi, những gì bạn lưu trong thời gian, bạn lại mất đi độ chính xác. Và nếu phương pháp phỏng đoán của bạn có sai sót, thì những phán đoán vội vàng của bạn sẽ khiến bạn phải trả giá.

Trong tâm lý học, kinh nghiệm là các quy tắc hiệu quả, được học hoặc mã hóa cứng bởi các quá trình tiến hóa, đã được đề xuất. Điều này là để giải thích cách mọi người đưa ra quyết định, đưa ra phán đoán và giải quyết vấn đề điển hình. Áp dụng khi mọi người đối mặt với các vấn đề phức tạp hoặc thông tin không đầy đủ.

Mặc dù kinh nghiệm thực tiễn có thể tăng tốc quá trình ra quyết định và vấn đề của chúng ta, nhưng chúng có thể gây ra lỗi. Đó là lý do tại sao phải đào sâu hơn trong mọi quy trình ra quyết định.

Dựa vào kinh nghiệm hạn chế hiện có (thành kiến ​​nhận thức) có thể gây khó khăn cho việc tìm ra giải pháp thay thế hoặc đưa ra ý tưởng mới.

Hãy tham khảo cuốn sách của Margaret Heffernan, Sự mù quáng có chủ ý: Tại sao chúng ta phớt lờ điều hiển nhiên trước nguy cơ của chúng ta. Cô ấy xem xét các cơ chế nhận thức mà chúng ta chọn, đôi khi có ý thức nhưng phần lớn là không. Làm vậy để chúng ta không nhìn thấy trong những tình huống mà “chúng ta có thể biết, và nên biết, nhưng không biết bởi vì điều đó khiến chúng ta cảm thấy tốt hơn khi không biết.”

Heffernan lập luận rằng những mối đe dọa và nguy hiểm lớn nhất mà chúng ta phải đối mặt là những thứ chúng ta không nhìn thấy — không phải vì chúng bí mật hoặc vô hình, mà vì chúng ta cố tình mù quáng.

Suy nghĩ sâu sắc trong thời đại phân tâm

Trong thế giới đang thay đổi nhanh chóng, áp lực cao và mất tập trung của chúng ta, bộ nhớ làm việc của chúng ta bị đánh thuế nặng nề.

Năng lực não bộ của bạn liên tục bị quá tải và do đó giảm dần chức năng theo thời gian.

Trong khi suy nghĩ sâu sắc đòi hỏi nỗ lực và kiên nhẫn. Một mặt, nỗ lực là cần thiết để học nghệ thuật suy nghĩ sâu sắc. Kiên nhẫn là cần thiết để duy trì sự tập trung của một người vào một dòng suy nghĩ cụ thể.

Chỉ với 5 phút mỗi ngày, bạn có thể tập trung vào việc cải thiện cách bạn suy nghĩ. Đó là một quá trình lâu dài có thể làm giàu kiến thức của bạn mỗi ngày. Và tin tốt là bạn có thể truy cập các tài nguyên trực tuyến miễn phí ở bất cứ đâu để giúp bạn phát triển.

Charlie Munger đã nói:

“Tôi liên tục thấy những người vươn lên trong cuộc sống không phải là người thông minh nhất, thậm chí đôi khi không phải là người siêng năng nhất, nhưng họ là những cỗ máy học tập. Họ đi ngủ mỗi đêm khôn ngoan hơn một chút so với khi họ thức dậy và điều đó sẽ giúp ích cho bạn, đặc biệt là khi bạn còn cả một chặng đường dài phía trước.”

Sử dụng Kỹ thuật Feynman để đảm bảo rằng bạn hiểu mọi thứ. Đây có lẽ là công cụ học tập hiệu quả nhất mà bạn có thể sử dụng để tập trung.

Việc học là tốt nhất khi bạn kết nối nó với những điều bạn đã học. Bạn càng biết nhiều thì bạn càng có thể kết nối nhiều hơn.

Đừng ngừng tìm kiếm câu trả lời. Nếu điều gì đó không có ý nghĩa với bạn, hãy tìm cách mở rộng kiến thức của bạn để bạn hiểu nó.

Nếu bạn muốn trở thành một người suy nghĩ sâu sắc, bạn phải tập thói quen đặt những câu hỏi sâu sắc. Hãy hỏi những người xung quanh về mọi thứ.

Để trở thành một nhà tư tưởng sâu sắc hơn, hãy đặt câu hỏi “Tại sao?” nhiều lần! Buộc bản thân sử dụng bộ não của bạn nhiều hơn.

Bạn càng thường xuyên tiếp thu một kỹ năng mới, nghiên cứu một chủ đề mới hoặc đào sâu hơn vào bất kỳ chủ đề nào, tâm trí của bạn càng trở nên mạnh mẽ hơn. Cố gắng chọn một điều mới mỗi tuần, sau đó tiếp tục làm việc đó khi bạn học được những điều mới.

Tập trung, có chiến lược, logic và sáng tạo chỉ là một vài trong số các thói quen tinh thần mà bạn nên rèn luyện thường xuyên hơn. Bạn càng rèn luyện và thử thách tâm trí của mình, sự hiểu biết của bạn sẽ càng sâu sắc hơn.

Sự nghiệp và cuộc sống cá nhân của bạn sẽ không bao giờ mãi như cũ nếu bạn có thể hiểu sâu hơn các chủ đề xung quanh.

Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết này! Cùng 9soul tìm hiểu nhiều kiến thức thú vị hơn nữa về chủ đề tâm hồn và giao tiếp thông qua các bài viết chuyên mục Nuôi dưỡng tâm hồn nhé!

Bạn muốn rèn luyện kỹ năng suy nghĩ và phân tích vấn đề logic hơn? Tham khảo Khóa học Public Speaking – Thuyết phục và Cảm xúc để cùng nhau học cách hệ thống hóa tư duy thật vui vẻ và hiệu quả nhé.

Bài viết tham khảo tại: How Communication Is Like Swimming for Introverts – Introvert, Dear